تحلیل عوامل درونی گسترش جریان های افراطی در خاورمیانه: مطالعه موردی عراق

نویسندگان

رضا سیمبر

سجاد مرادی کلارده

چکیده

خاورمیانه از یک دهه قبل به ویژه در پی تهاجم نظامی امریکا به عراق، با افزایش فعالیت جریان های افراطی مواجه شده است. در تحلیل عوامل گسترش این جریان ها، علاوه بر عوامل سطح منطقه ای در راستای رقابت بازیگران اصلی خاورمیانه و سطح بین الملل همچون حضور نیروهای فرامنطقه ای و تغییر دستورکار سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه، باید به عوامل زمینه ساز داخلی کشورهای درگیر نیز توجه داشت. در تحلیل دلایل ظهور این جریان ها، ویژگی های خاص حاکم بر کشورهای منطقه در قالب فرهنگ های سیاسی چندپاره، نابرابری های سیاسی و اجتماعی، چالش مشروعیت و دولت های شکننده نیز باید لحاظ شوند. در میان کشورهای خاورمیانه، در عراق با ایجاد خلأ قدرت پس از صدام، چالش های متعدد و درگیری های قومی پس از آن، زمینه های تشکیل و گسترش این گروه ها فراهم شده است. در این چارچوب، هدف اصلی این مقاله واکاوی افراط گرایی در عراق است. بر این مبنا پرسش اصلی که این مقاله مطرح می کند این است که مهم ترین عوامل داخلی گسترش جریان های افراطی در عراق کدامند؟ فرضیه اصلی پژوهش، این است که تشکیل جریان های افراطی در عراق، ریشه ای تاریخی داشته اند که سیاست های دولت های حاکم و ساختار چندپاره عراق آن را تقویت کرده است. این مقاله با روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به واکاوی این موضوع می پردازد. نتیجه مهم این پژوهش آن است که گسترش جریان های افراطی در عراق، نتیجه عوامل چندگانه ساخت تحمیلی دولت ـ ملت، شکاف های اجتماعی متعدد، انسداد سیاسی و چالش ناکارآمدی دولت است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل عوامل درونی گسترش جریان‌های افراطی در خاورمیانه: مطالعه موردی عراق

خاورمیانه از یک دهه قبل به‌ویژه در پی تهاجم نظامی امریکا به عراق، با افزایش فعالیت جریان‌های افراطی مواجه شده است. در تحلیل عوامل گسترش این جریان‌ها، علاوه‌بر عوامل سطح منطقه‌ای در راستای رقابت بازیگران اصلی خاورمیانه و سطح بین‌الملل همچون حضور نیروهای فرامنطقه‌ای و تغییر دستورکار سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه، باید به عوامل زمینه‌ساز داخلی کشورهای درگیر نیز توجه داشت. در تحلیل دلایل ظهور این...

متن کامل

مطالعه جریان های افراطی گری اسلامی: مطالعه موردی داعش

با مشاهده حرکت های افراطی گروه هایی مانند سلفی های جهادی ، القاعده، طالبان، و... که همگی به نوعی خواهان برقراری حکومت اسلامی هستند، می توان گفت، آنها گروهی از اسلام گرایان تندرو اهل سنت اند که خود را نماینده واقعی دین می دانند. در این میان، جریانی رادیکال موسوم به داعش با اعمال خشونت آمیز، پدید آمده که با روند در پیش رو و با حمایت کشورهای غربی و کشورهای منطقه، به نوعی همه جوامع جهان را تحت الشع...

متن کامل

چالش‌های اجتماعی، هویتی و ساختاری خاورمیانه ‏‏(مطالعه موردی عراق)‏

خاورمیانه محدوده جغرافیایی پیچیده‌ای دارد و وقایع آن در صد سال گذشته جهان را متأثر کرده است. هر چند موضوعات مختلفی در حوزه‌های سرزمینی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خاورمیانه را به سمت منازعات گسترده پیش می‌برد، اما امروزه منازعه در مقیاس استراتژیک و مبتنی بر منافع قدرت‌ها در این منطقه جریان دارد. از زمان وقایع یازده سپتامبر، عوامل جدید مانند تروریسم القاعده‌ای، بحران‌های منطقه‌ای در افغانستان، عرا...

متن کامل

چالش های اجتماعی، هویتی و ساختاری خاورمیانه ‏‏(مطالعه موردی عراق)‏

خاورمیانه محدوده جغرافیایی پیچیده ای دارد و وقایع آن در صد سال گذشته جهان را متأثر کرده است. هر چند موضوعات مختلفی در حوزه های سرزمینی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خاورمیانه را به سمت منازعات گسترده پیش می برد، اما امروزه منازعه در مقیاس استراتژیک و مبتنی بر منافع قدرت ها در این منطقه جریان دارد. از زمان وقایع یازده سپتامبر، عوامل جدید مانند تروریسم القاعده ای، بحران های منطقه ای در افغانستان، عرا...

متن کامل

نقش فرهنگ سیاسی بر شکل گیری و تکوین جریان های تکفیری و سلفی در خاورمیانه (مطالعه موردی عراق و سوریه)

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرهنگ سیاسی بر شکل­گیری و تکوین جریان­های تکفیری و سلفی در خاورمیانه­، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است­. متغیر­های مطرح شده در این پژوهش عبارت است از­: فرهنگ سیاسی سنتی­، تبعی و شکل­گیری و تکوین جریان سلفی و تکفیر­ی می­باشد­. تبیین نقش فرهنگ سیاسی بر شکل­گیری و تکوین جریان­های تکفیری و سلفی درخاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه­؛ تبیین مولفه­های فرهنگ سیا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
سیاست خارجی

جلد ۲۹، شماره ۲، صفحات ۵۳-۸۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023